Karatay Mutfağından Uyarlanmış Tarifler ve Bilgiler. Uyarı: Bu blog Karatay Diyeti kitabı baz alınarak hazırlanmıştır. Uygulama hataları ya da kişisel özelliklere bağlı sonuçlar yazarın sorumluluğunda değildir.
18 Aralık 2017 Pazartesi
Kıymalı Nohutlu Ispanak
Malzemeler
Soğan,
Sarımsak
Kıyma,
Kırmızı ve yeşil biber (yazdan küçük küçük doğranarak hazırlanmış)
Tereyağı, zeytinyağı,
Haşlanmış nohut,
Ispanak
Salça
Tuz, karabiber, zerdeçal
Havuç (Kilo problem olanlar havuç koymayabilir.)
(Malzemeyi kendi ölçülerinize göre kullanabilirsiniz. )
Yapılışı
Kıymayı tereyağı ve zeytinyağıyla biraz soteleyin. Soğan, sarımsak,tuz, karabiber, zerdeçal salça ve biberleri ekleyin. Biraz piştikten sonra önceden haşlanmış nohutu ve ıspanağı tencereye koyun. Su eklemeden ıspanak yumuşayıncaya kadar pişirin.
Aynı tarifi, kıyma koymadan yeşil mercimekle de yapabilirsiniz.
Afiyet olsun.
Nuray İlbars
16 Mayıs 2017 Salı
Peynirli Kabak Sandalı
Malzemeler
Yapılışı
Kabakları yıkayıp ikiye kesin kayık şeklinde içlerini kaşık yardımıyla çıkarın su ekleyip kaynattığımız tencereye kabakları ve tuzu ilave edip kabaklar yumuşayıncaya kadar haşlayın. Derin bir kasede yumurta, beyaz peynir, kaşar peyniri, dereotu sıvı yağ ve çok az tuz ekleyip karıştırın. Haşlanan kabakları fırın kabına alın kabakların içine peynirli karışımı paylaştırın. Önceden ısıtılmış 190- 200 dereceli fırında üzeri kızarana kadar pişirin. Sıcak olarak servis edin.
Afiyetler olsun :)
(Sebzeleri mevsiminde tüketmeye dikkat edelim.)
Afiyetler olsun :)
(Sebzeleri mevsiminde tüketmeye dikkat edelim.)
Kaynak: Peynirli Kabak Sandalı
8 Mayıs 2017 Pazartesi
Sebzeli Omlet
Muffin kabınızı biraz tereyağıyla yağlayın. İçlerine peynirli, mantarlı, biberli, domatesli, yeşillikli karışımı koyun. Diğer tarafta süt ve yumurtayı çırpın, sebzeli karışımların üzerine gezdirin, orta sıcaklıktaki fırında pişirin.
Çocuklarınızla bile yapabileceğiniz kolay, sağlıklı, lezzetli ve şık sunumuyla ilk aklınıza gelecek kahvaltı seçeneklerinden biri olacak.
Afiyet olsun. :-)
Kaynak: İnternet
Kuru Fasulyeli Omlet
Malzemeler
2 yumurta
2 kaşık haşlanmış kuru fasulye
Peynir
Tuz, baharat
Yarım kuru soğan
Tereyağı
Yapılışı:
Soğanı tereyağında hafifçe çevirin, biraz su ekleyerek pişmesini sağlayın. 2 kaşık haşlanmış kuru fasulyeyi çatalla ezin. Yumurta, peynir ve baharatları ekleyin. Tavadaki pişmiş soğana yumurtalı karışımı ekleyin. Pişince ocaktan alın.
Afiyet olsun :-)
Bu tarifi kuru fasulye yemeğinizden 2 kaşık alarak da yapabilirsiniz.
Pırasalı Omlet
Malzemeler
Yapılışı
Pırasalarımızı bol suda yıkayıp ince ince doğruyoruz. Kırmızı taze biberimizi de rende kıvamına yakın büyüklükte ince ince doğrayıp tencereye koyuyoruz. Malzememizin üzerine tereyağımızı ilave edip pırasalarımız ve biberlerimiz cansızlaşana kadar karıştırıp sonra ocağımızı kapatıyoruz. Yumurtalarımızı geniş bir kabın içine kırıp baharatlarımızı ve rendelenmiş kaşar peynirimizi de yumurtaların içine atıp iyice çırpıyoruz. Soğuyan pırasa ve biberlerimizi de bu karışımın içine ekleyip iyice karıştırıyoruz. Tavamızın içine tereyağını koyup iyice eridikten sonra hazırlamış olduğumuz omletimizi tavaya alıyoruz. Altı piştikten sonra ters çevirip diğer tarafını da pişiriyoruz.
Pırasalı omlet tarifinin en önemli püf noktası tenceremizdir. özellikle seramik tabanlı tencerelerde yapışma olayı olmadığı için omletimiz daha güzel pişmekte ve daha lezzetli olmaktadır. Pişirdiğimiz omletimizi artık tabaklara servis edip sofralardaki yerini alabilir.
Afiyet olsun.
- 3 adet yumurta
- 2 adet ince ve taze pırasa
- 1 adet taze kırmızı biber
- 1 tatlı kaşığı pul biber
- 2 çorba kaşığı tereyağı
- Yarım çay bardağı kadar rendelenmiş kaşar peyniri
- 1 yemek kaşığı dolusu un
- Yuz ve karabiber
Yapılışı
Pırasalarımızı bol suda yıkayıp ince ince doğruyoruz. Kırmızı taze biberimizi de rende kıvamına yakın büyüklükte ince ince doğrayıp tencereye koyuyoruz. Malzememizin üzerine tereyağımızı ilave edip pırasalarımız ve biberlerimiz cansızlaşana kadar karıştırıp sonra ocağımızı kapatıyoruz. Yumurtalarımızı geniş bir kabın içine kırıp baharatlarımızı ve rendelenmiş kaşar peynirimizi de yumurtaların içine atıp iyice çırpıyoruz. Soğuyan pırasa ve biberlerimizi de bu karışımın içine ekleyip iyice karıştırıyoruz. Tavamızın içine tereyağını koyup iyice eridikten sonra hazırlamış olduğumuz omletimizi tavaya alıyoruz. Altı piştikten sonra ters çevirip diğer tarafını da pişiriyoruz.
Pırasalı omlet tarifinin en önemli püf noktası tenceremizdir. özellikle seramik tabanlı tencerelerde yapışma olayı olmadığı için omletimiz daha güzel pişmekte ve daha lezzetli olmaktadır. Pişirdiğimiz omletimizi artık tabaklara servis edip sofralardaki yerini alabilir.
Afiyet olsun.
Kaynak: Pırasalı Omlet
Kabaklı Peynirli Omlet
Malzemeler:
- 1 tane orta boy kabak
- 50 gram beyaz peynir
- 1 tutam dereotu
- 3 tane yumurta
- 1 yemek kaşığı tereyağı
- 1 tutam tuz
- 1 çay kaşığı kara biber
- 2 çay kaşığı kırmızı pul biber
Yapılışı: Kabağı öncelikle yıkayarak kabuğunu soyun. Küp şeklinde bir kab içerisine doğrayın. Geniş bir tava içerisine tereyağını koyarak, eritin. Bir tutam tuz ekledikten sonra kabakları tereyağı içerisine ilave edin. Tavanın kapağını kapatın ve ara ara karıştırarak kısık ateşte kabakların yumuşaması için bekleyin. Sizde bu arada derin bir kab içerisine yumurtaların hepsini kırın ve bir çatal yardımıyla çırpın. Daha sonra dereotunu ince bir şekilde doğrayın, yumurta içerisine ekleyerek karıştırın. Daha sonra beyaz peyniri iyice ezin. Peynir köy peyniri veya kaşar peyniri ise rendelemeniz daha iyi olacaktır. Rendelenen peyniri yumurta ve dereotu içerisine ilave edin ve karıştırın. Daha sonra karabiberi ve kırmızı pul biberi de ekledikten sonra iyice karıştırın. Bütün malzemeler karışınca tava içerisindeki kabakları kontrol edin. Yumuşamış ise karışımı kabaklar üzerine dökün. Karıştırmadan bir süre bekleyin. Yumurta koyulaşınca tavayı sallayarak omleti yerinden sarsın. Omlet tavadan ayrılınca ters çevirerek diğer tarafını da pişirin. İki tarafta katılaşınca omletin altını kapatın. Artık kabaklı omlet hazır, tabaklara alıp sıcak sıcak servis yapabilirsiniz. Afiyet olsun.
Kaynak: Kabaklı Peynirli Omlet
Soğanlı Peynirli Omlet
Malzemeler:
2 yumurta
Yarım kuru soğan
Peynir
Tuz, baharat
Maydanoz, dereotu
Tereyağı
Yapılışı
Soğanları ince ince doğrayın, yağda çok az çevirip biraz su ekleyin. Piştikten sonra peynirle karıştırdığınız yumurtayı soğana ekleyin. Pişince ocaktan alın.
Afiyet olsun:-)
Not: Bu tarifi taze soğanla da deneyebilirsiniz.
Fotoğraf Nefis Yemek Tarifleri sitesinden.
26 Mart 2017 Pazar
Nohutlu Bamya
Malzemeler:
1 Su bardağı nohut
Yarım kilo bamya
1 baş kuru soğan
2 diş sarımsak
Tereyağı
Domates salçası
Tuz, karabiber
Limon suyu
Yapılışı:
Nohutları geceden suya koyun.(Gazını alması için içine bir tatlı kaşığı karbonat ekleyin.)
Beklettiğiniz suyu döküp nohutları sudan geçirin.
Düdüklüde pişirin. (Tamamen pişmesin.)
Başka bir tencereye soğan, sarımsak ve salça koyun. Bamyaları ekleyin, biraz limon sıkın.
Az haşlanmış nohutları da koyun, biraz sıcak su ekleyip pişmeye bırakın.
Afiyet olsun.
20 Mart 2017 Pazartesi
Mercimekli Ispanak
Malzemeler:
2 bağ ıspanak
1 su bardağı yeşil mercimek
1 kuru soğan
2 diş sarımsak
Tereyağ
Salça
Tuz
Karabiber
Yapılışı:
Tereyağında soğanları biraz çevirip salçayı ekleyin. Ispanakları ve mercimeği ekleyin. Tuz ve karabiber koyun biraz da sıcak su ekleyerek pişirin.
Afiyet olsun :-)
Not: Ispanak ve mercimeğin miktarını isteğinize göre değiştirebilirsiniz.
7 Mart 2017 Salı
Yeşill Mercimekli Omlet
Malzemeler
2 yumurta
2 kaşık lor ya da peynir
Çeyrek kuru soğan ya da yeşil soğan
Tereyağ
2 yemek kaşığı haşlanmış yeşil mercimek
Tuz, karabiber
Yapılışı
Soğanı tereyağında biraz pişirin, tam pişmesini isterseniz çok az su ekleyin, iyice piştikten sonra yumurta, lor, mercimek ve baharatları bir kapta karıştırıp tavadaki soğanlara ekleyin.
Kısık ateşte pişirin.
Afiyet olsun :-)
23 Şubat 2017 Perşembe
Balkabağı Çorbası
Malzemeler
3 dilim balkabağı (Orta boy)
1 kuru soğan
2 diş sarımsak
1 su bardağı tavuk suyu
1 yemek kaşığı tereyağı
1 su bardağı süt
Tuz
Karabiber
Yapılışı
Tereyağını tencereye koyun, erimeye başlayınca ince ince doğradığınız soğan ve sarımsağı ve doğranmış kabakları ekleyin. Biraz su ve tavuk suyu, tuz ve karabiber ekleyerek kabakları pişirin. Kabaklar yumuşadıktan sonra 1 su bardağı süt ekleyip 5 dakika daha pişirin ve blenderdan geçirin.
Not: Kilo sorunu olmayanlar bu ölçüye yarım havuç ve küçük bir patates ekleyebilirler.
Kaynak: Facebook Karatay Lezzetleri Sayfası
10 Şubat 2017 Cuma
Fırında Peynirli Ispanak
Ispanakları yıkayın, iyice kurutun. 3 yumurta 3 yemek kaşığı yoğurt 1 çay kaşığı karbonatı çırpın. Biraz zeytinyağı ekleyin.Ufalanmış peynir, maydanoz, taze soğan ve ıspanakları bu karışıma ekleyin.
Fırın tepsinizi yağlayın. Ispanaklı karışımı tepsiye yayın. 180 derecelik fırında pişirin. Piştikten sonra eski kaşar rendesi ekleyin, kaşarlar eriyince fırından çıkarın.
Afiyet olsun.
Kaynak: Facebook Karatay Lezzetleri Sayfası
Çerkez Tavuğu
Malzemeler:
Yarım köy tavuğu
Yoğurt
Tuz
Karabiber
Ceviz
Sarımsak
Kıvam vermek için çok az tavuk suyu
Üzeri için zeytinyağı ve pul biber.
Taze soğan
Salatalık turşusu
Yapılışı:
Tavukları ince ince didikleyin. Malzemeleri tavuğa ekleyin ve karıştırın
Afiyet olsun.
Kaynak: Facebook Karatay Lezzetleri Sayfası
1 Şubat 2017 Çarşamba
Peynirli Karnıbahar Köftesi
1 tane küçük karnabaharın sadece çiçek kısımlarını rondodan geçirin.
Üzerine biraz tuz döküp ovun. Sonra bir mutfak tülbentiyle tüm suyunu atacak şekilde sıkın.
İçine 2 yumurta, 1,5 su bardağı lor peyniri, 2 yemek kaşığı oda sıcaklığında tereyağ, dereotu, maydanoz, karabiber, kekik, zerdeçal, bir çay kaşığı karbonat ekleyin.
Yassı yuvarlaklar yapıp önceden ısıtılmış fırında 180°C' de üzeri kizarincaya kadar pişirin.
Afiyet olsun
Kaynak: Facebook Karatay Lezzetleri Sayfası (Sinem Saltık)
16 Ocak 2017 Pazartesi
Kuru Patlıcan Yemeği
Malzemeler:
4-5 tane yazdan kurutulmuş patlıcan
1 Soğan
2 diş sarımsak
Domates Sos
Kırmızı ve yeşil biber
Zeytinyağı
Tuz
Karabiber
Yapılışı
Patlıcanları yumuşayıncaya kadar haşlayın.
Başka bir tencereye zeytinyağı koyun. Soğan, sarımsak, domates sos, doğranmış kırmızı ve yeşil biber, tuz ve karabiber ekleyin. Biraz sıcak su koyun ve pişirin.
Tercihe göre sarımsaklı yoğurtla servis edin.
15 Ocak 2017 Pazar
Pastırmalı Lor Topları
Malzemeler
Pastırma
Lor
Kaşar
Dilediginiz yumusak bir peynir
Zeytinyagi
Tuz
Karabiber
Pul biber
Maydanoz
Dereotu
Cok ince dogranmis kirmizi ve yesil taze biber (Biberleri yazın yaptığınızda ekleyin.)
Çörekotu
Yapılışı
Pastirma, kaşar, peynir ve yeşillikleri incecik dograyin. Malzemelerin hepsini karistirin. Biraz yogurun. Elinizde yuvarlayin. Servis tabagina alin. Afiyet olsun.
(Orijinal tarifte pastırma yok. Pastırmasız da gayet lezzetli oluyor. )
12 Ocak 2017 Perşembe
Karnıbahar Pizzası (Unsuz)
Malzemeler
1 küçük boy karnıbahar
2 yumurta
1,5 su bardağı lor peyniri (Ayrıca istediğiniz başka bir peyniri de ufalayarak ekleyebilirsiniz.)
Tuz
Karabiber
Bir yemek kaşığı zeytinyağı
Üzeri için
Domates sosu
1 tatlı kaşığı biber salçası
Eski kaşar
Sucuk
(Dilediğiniz pizza malzemesini ekleyebilirsiniz)
Yapılışı
Karnıbaharı çiçeklerine ayırıp rondodan geçirin. Yumurta, lor, zeytinyağı, karabiber ve dilediğiniz baharatı ekleyin. Pizza hamurunu yağladığınız kalıba alın. 180 derece fırında üzeri kızarıncaya kadar pişirin.
Bir tarafta domates sosuna biraz biber salçası ekleyip karıştırın. Pizza hamurunun üzerine sürün. Sucuk, kaşar ve dlediğiniz pizza malzemesini üzerine koyup tekrar fırınlayın. Kaşarlar eriyince pizzanız hazır.
Afiyet olsun :-)
Kaynak: Facebook Karatay Lezzetleri Sayfası / Fotoğraf Nuray İlbars
Avokado Ezmesi
Malemeler:
1 olgunlaşmış avokado
Bir tatlı kaşığı zeytinyağı
2 diş sarımsak
Ceviz
1 yemek kaşığı süzme yoğurt
LimonTuz
Karabiber
Yapılışı:
Avokadoyu kabuğundan kaşık yardımıyla çıkarın, bir kasede çatalle ezin. İçine zeytinyağı (kendisi de yağlı olduğu için az koymakta fayda var) dövülmüş sarımsak, ceviz, yoğurt, limon, tuz ve karabiber ekleyin, karıştırın.
Damak zevkinize göre istediğiniz baharatı ekleyebilirsiniz.
Kaynak: Facebook Karatay Lezzetleri Sayfası / Fotoğraf: Nuray İlbars
11 Ocak 2017 Çarşamba
Mercimekli Unsuz Krep
Malzemeler
1 su bardağı kırmızı ya da sarı mercimek
2 yumurta
1 çay kaşığı karbonat
Tuz
Krep kıvamı verecek kadar süt
2 yemek kaşığı lor
Yapılışı:
Bir gece önceden bir bardak mercimeği suya koyun. Süzdüğünüz mercimeği ve diğer malzemeleri rondodan geçirin. Krep hamuru kıvamı alınca yağladığınız tavada krep gibi pişirin.
Kaynak: Facebook Karatay Lezzetleri Sayfası / Fotoğraf- Nuray İlbars
9 Ocak 2017 Pazartesi
Koruyucu Gida Katki Maddeleri Hakkinda Her Şey
Gıda katkı maddeleri, kendi gıda olmayan ancak gıdalara uygulanan işlem gereği zorunlu olarak katılan maddelerdir. Burada asıl altını çizmek istenilen nokta sizin de dikkatini çektiği üzere zorunlu kelimesidir.
Gıda katkı maddelerinin isimleri nereden geliyor ?
Gıda katkı maddeleri dünyada 180’den fazla ülkenin kabul ettiği bir sistemle numaralandırılır. Bu numaraların hepsinin başında ‘Europe’ (Avrupa) sözcüğünün baş harfi olan ‘E’ harfi vardır. E harfi ile başlayan katkı maddeleri gıdalar için belirlenmiştir. Kanunlarda belirtilen sınırları geçmediği sürece, yaşam boyu sağlık riski oluşturmadan kullanılabilirler.Ülkemizde konu ile ilgili çalışmlar Gıda, Tarım ve Havyancılık Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Bu nedenle bakanlıktan kayıt veya onay numarası almış işletmelerin ürünlerini tüketmeliyiz. Her katkı maddesinin numarasının yanı sıra bir de adı vardır. Örneğin E110 kodlu katkının adı sunset yellow. Etikette numarası veya adı ile belirtilir.
Gıdalarda kullanılan katkı maddeleri Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Gıda Tarım Örgütü (FAO)’nün ortaklaşa oluşturduğu uzmanlar komitesi tarafından sürekli olarak araştırılır. Bu araştırlamalar sonucunda kullanımına izin verilir. Ülkemizde her iki örgütün asil üyeleri arasındadır.
Ülkemizdeki kanunlara göre katkı maddeleri
- İşlenmemiş gıdalar
- Bal
- Pastörize ve sterilize süt
- Aromalandırılmamış, doğal fermantasyonu durdurulmamış süt ürünleri
- Şeker
- Kuru makarna
- Doğal mineral sular ve kaynak suları gibi gıdalarda katkı kullanımı yasaktır.
Her ürüne renklendirici katılabilir mi ?
- Şişelenmiş sular
- Çikolatalı sütler
- Aromalandırılmamış fermente süt ürünleri
- Un ve benzeri ürünler
- Ekmek ve benzeri ürünler
- Domates salçası ve konserve domatesler
- Mevye suyu, nektarları ve sebze suları
- Kakao ürünlerinde renklendirici kullanımı yasaktır.
Antioksidanlar
Bitkisel ve hayvansal yağların kullanıldığı çoğu gıda antioksidan içermektedir. Antioksidanlar bitkisel ve hayvansal yağlar ile vitaminlerin havada bulunan oksijen ile birleşerek acı tat ve koku oluşturmasını, rengini kaybetmesini engelleyerek gıdanın daha uzun süre dayanmasını sağlar.
Askorbik asit veya E300 olarakta adlandırılan C vitamini en çok kullanılan antioksidanlardandır.
Koruyucular
Gıdaların bozulma sürecini yavaşlatarak daha uzun süre saklanmasını sağlarlar.
Dondurma, konserve veya kurutma gibi diğer saklama metotları ile işlenmemiş uzun ömürlü çoğu gıda koruyucu içerir. Örnek olarak küf veya bakteri gelişimini engellemek için kuru meyveler sıklıkla sülfür dioksit (E220) ile muamele edilirler. Sucuk, salam, sosis gibi kürlenmiş etler üretim esnasında nitrit (E249) ve nitrat (E252) ile işlem görmektedir.
Şeker, tuz, sirke gibi daha geleneksel koruyucularda gıdaların uzun süre saklanması için kullanılmaktadır.
Renklendiriciler
Renklendiriciler genelde üretim ve depolama esnasında üründe kaybolan rengin tekrar kazandırılması veya ürüne daha uygun renk kazandırılması amacı ile kullanılmaktadır.
Genel olarak kullanılan renklendiriciler, et suyu ve soslarında, alkolsüz içeceklerde kullanılan karamel (E150a), turmerik köklerinden elde edilen sarı renk veren kurkumin (E100) gibi renklendiricilerdir.
Bazı insanlar renklendirici eklenmesinin gıdaları daha çekici yaptığını düşünmekte, bazı insanlar ise gıdalara renklendirici eklenmesini gereksiz ve aldatıcı bulmaktadır.
Renklendiriciler hakkında gıda güvenliği açısından şunlar söylenebilir:
1. Gıdalarda renklendirici kullanılması gıda güvenliği açısından risk oluşturmamaktadır.
2. Elde edilen yeni veriler ışığında renlendiriciler sürekli Avrupa Birliği tarafından değerlendirilmektedir.
Son zamanlarda sunset yellow (E110), quinoline yellow (E104), carmoisine (E122), allura red (E129), tartrazine (E102) and ponceau 4R (E124) gibi bazı yapay renklendiricilerin çocuklarda ortaya çıkan bazı olumsuz davranışlarla ilişkili olduğu saptanmıştır. Bu renklendiriciler özellikle alkolsüz içecekler, tatlılar ve dondurmada kullanılmaktadır. Eğer çocuklarınızda hiperaktivite veya dikkat eksikliği bozuklukları görülmekte ise bu renklendiricileri içeren gıdaların çocuğunuz tarafından tüketilmesinden sakınmanız gerekmektedir.
Emülsifiyerler, stabilizörler, jelleştiriciler ve kabartıcılar
Lesitin (E322) gibi emülsifiyerler (emülsifiye ediciler, emülgatörler) normalde su ve yağ gibi birbiri ile karışmayan maddelerin birbiri içinde karışmasını sağlarlar.
Lokust bean gum (keçi boynuzu gamı, E410) gibi stabilizörler ise karışan bileşenlerin tekrar ayrılmasını önler.
Emülsifiyerler ve stabilizörler aynı zamanda gıdanın yapısını düzenler. Bu katkılar genelde sürülebilir margarinler ve diğer şekerlemeler vb. gıdalarda sıklıkla kullanılır.
En çok kullanılan jelleştirici pektin (E440) olup, jelleştiriciler genel olarak reçel yapımında kullanılmaktadır. Jelleştiriciler kullanıldıkları gıdanın kıvamını istenen şekle getirmede kullanılır.
Kabartıcılar da aynı şekilde katıldığı ürünlerde kabarma sağlayarak gıdanın yapısının istenen forma gelmesini sağlarlar.
Aroma arttırıcılar ve aromalar
Aroma arttırıcılar bir çok gıdada fazladan aroma eklemeden aromayı arttırmak için kullanılır.
En çok kullanılan ve MSG olarakta bilinen aroma arttırıcı mono sodyum glutamat (E621) özellikle çorbalar, soslar gibi ürünlere katılmaktadır. Aroma arttırıcılar hazır yemekler, baharatlı gıdalar ve çeşni verici maddelerde (bulyonlar vs.) kullanılır.
Buna karşılık aromalar gıdalarda çok az miktarlarda özel tat ve aromalar kazandırmak için katılmaktadır.
Aromalar gıda katkılarından farklıdır. Bu nedenle E numaraları yoktur. Gıdaların etiketinde içindekiler listesinde aromaların kullanıldığı belirtilmelidir.
Tatlandırıcılar
Gazlı içecekler, yoğurt ve sakızlarda kalori miktarını düşürmek ve diş sağlığı için şeker yerine tatlandırıcılar sıklıkla kullanılır.
Aspartam (E951), sakarin (E954) ve asetasülfam-k (E950) gibi “güçlü tatlandırıcılar” şekerden çok daha fazla tatlılık değerine sahiptir bu nedenle çok az miktarlarda kullanılır.
Sorbitol (E420) gibi tatlandırıcılar tatlılık değeri bakımından şekerle aynıdır. Bu nedenle şeker yerine benzer miktarlarda kullanılmaktadır.
Eğer 4 yaş altı çocuklara tatlandırıcı içeren konsantre içecekler verilecekse, içine yetişkin insanlar için hazırlanan içecekten daha fazla su katılarak seyreltilmesi gerekir. Çocukların çok miktarda tatlandırıcı içeren gıdaları tüketmesinden kaçınmak gereklidir
Bitkisel ve hayvansal yağların kullanıldığı çoğu gıda antioksidan içermektedir. Antioksidanlar bitkisel ve hayvansal yağlar ile vitaminlerin havada bulunan oksijen ile birleşerek acı tat ve koku oluşturmasını, rengini kaybetmesini engelleyerek gıdanın daha uzun süre dayanmasını sağlar.
Askorbik asit veya E300 olarakta adlandırılan C vitamini en çok kullanılan antioksidanlardandır.
Koruyucular
Gıdaların bozulma sürecini yavaşlatarak daha uzun süre saklanmasını sağlarlar.
Dondurma, konserve veya kurutma gibi diğer saklama metotları ile işlenmemiş uzun ömürlü çoğu gıda koruyucu içerir. Örnek olarak küf veya bakteri gelişimini engellemek için kuru meyveler sıklıkla sülfür dioksit (E220) ile muamele edilirler. Sucuk, salam, sosis gibi kürlenmiş etler üretim esnasında nitrit (E249) ve nitrat (E252) ile işlem görmektedir.
Şeker, tuz, sirke gibi daha geleneksel koruyucularda gıdaların uzun süre saklanması için kullanılmaktadır.
Renklendiriciler
Renklendiriciler genelde üretim ve depolama esnasında üründe kaybolan rengin tekrar kazandırılması veya ürüne daha uygun renk kazandırılması amacı ile kullanılmaktadır.
Genel olarak kullanılan renklendiriciler, et suyu ve soslarında, alkolsüz içeceklerde kullanılan karamel (E150a), turmerik köklerinden elde edilen sarı renk veren kurkumin (E100) gibi renklendiricilerdir.
Bazı insanlar renklendirici eklenmesinin gıdaları daha çekici yaptığını düşünmekte, bazı insanlar ise gıdalara renklendirici eklenmesini gereksiz ve aldatıcı bulmaktadır.
Renklendiriciler hakkında gıda güvenliği açısından şunlar söylenebilir:
1. Gıdalarda renklendirici kullanılması gıda güvenliği açısından risk oluşturmamaktadır.
2. Elde edilen yeni veriler ışığında renlendiriciler sürekli Avrupa Birliği tarafından değerlendirilmektedir.
Son zamanlarda sunset yellow (E110), quinoline yellow (E104), carmoisine (E122), allura red (E129), tartrazine (E102) and ponceau 4R (E124) gibi bazı yapay renklendiricilerin çocuklarda ortaya çıkan bazı olumsuz davranışlarla ilişkili olduğu saptanmıştır. Bu renklendiriciler özellikle alkolsüz içecekler, tatlılar ve dondurmada kullanılmaktadır. Eğer çocuklarınızda hiperaktivite veya dikkat eksikliği bozuklukları görülmekte ise bu renklendiricileri içeren gıdaların çocuğunuz tarafından tüketilmesinden sakınmanız gerekmektedir.
Emülsifiyerler, stabilizörler, jelleştiriciler ve kabartıcılar
Lesitin (E322) gibi emülsifiyerler (emülsifiye ediciler, emülgatörler) normalde su ve yağ gibi birbiri ile karışmayan maddelerin birbiri içinde karışmasını sağlarlar.
Lokust bean gum (keçi boynuzu gamı, E410) gibi stabilizörler ise karışan bileşenlerin tekrar ayrılmasını önler.
Emülsifiyerler ve stabilizörler aynı zamanda gıdanın yapısını düzenler. Bu katkılar genelde sürülebilir margarinler ve diğer şekerlemeler vb. gıdalarda sıklıkla kullanılır.
En çok kullanılan jelleştirici pektin (E440) olup, jelleştiriciler genel olarak reçel yapımında kullanılmaktadır. Jelleştiriciler kullanıldıkları gıdanın kıvamını istenen şekle getirmede kullanılır.
Kabartıcılar da aynı şekilde katıldığı ürünlerde kabarma sağlayarak gıdanın yapısının istenen forma gelmesini sağlarlar.
Aroma arttırıcılar ve aromalar
Aroma arttırıcılar bir çok gıdada fazladan aroma eklemeden aromayı arttırmak için kullanılır.
En çok kullanılan ve MSG olarakta bilinen aroma arttırıcı mono sodyum glutamat (E621) özellikle çorbalar, soslar gibi ürünlere katılmaktadır. Aroma arttırıcılar hazır yemekler, baharatlı gıdalar ve çeşni verici maddelerde (bulyonlar vs.) kullanılır.
Buna karşılık aromalar gıdalarda çok az miktarlarda özel tat ve aromalar kazandırmak için katılmaktadır.
Aromalar gıda katkılarından farklıdır. Bu nedenle E numaraları yoktur. Gıdaların etiketinde içindekiler listesinde aromaların kullanıldığı belirtilmelidir.
Tatlandırıcılar
Gazlı içecekler, yoğurt ve sakızlarda kalori miktarını düşürmek ve diş sağlığı için şeker yerine tatlandırıcılar sıklıkla kullanılır.
Aspartam (E951), sakarin (E954) ve asetasülfam-k (E950) gibi “güçlü tatlandırıcılar” şekerden çok daha fazla tatlılık değerine sahiptir bu nedenle çok az miktarlarda kullanılır.
Sorbitol (E420) gibi tatlandırıcılar tatlılık değeri bakımından şekerle aynıdır. Bu nedenle şeker yerine benzer miktarlarda kullanılmaktadır.
Eğer 4 yaş altı çocuklara tatlandırıcı içeren konsantre içecekler verilecekse, içine yetişkin insanlar için hazırlanan içecekten daha fazla su katılarak seyreltilmesi gerekir. Çocukların çok miktarda tatlandırıcı içeren gıdaları tüketmesinden kaçınmak gereklidir
KORUYUCU KATKI MADDELERİ
Burada bulunan libstede işaretsiz siyah E numaraları helal kabul edilen katkıları gösterir. Kırmızı E numaraları sağlık için tehlikeli katkıları gösterir. “**” işaretleri kesin hayvan (çoğunlukla domuz) kökenli katkıları gösterir (haram). “*” Bitkisel veya hayvansal kökenli olabilir. Alkolle muamele edilmiş veya edilmemiş olabilir.Bu sebeple (şüpheli) kabul edilen katkıları gösterir.
KORUYUCU KATKI MADDELERİ | ||
Numara | İsim | Yorum |
E200 |
Sorbik asit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bitkisel kökenlidir. Ciltte kaşıntıya sebep olabilir
|
E201
|
Sodyum sorbat
|
Koruyucu olarak kullanılır.
|
E202
|
Potasyum sorbat
|
Koruyucu olarak kullanılır.
|
E203
|
Kalsiyum sorbat
|
Koruyucu olarak kullanılır.
|
E210*
|
Benzoik asit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Fırın mamulleri, peynir, çiklet, çeşni, dondurulmuş mandıra ürünleri, yumuşak tatlı gibi gıda ürünlerinde, kozmetik ürünlerde, eczacılıkta öksürüğe karşı antiseptik ve mantara karşı merhem yapımında kullanılır. Astıma , sinirsel bozukluğa, ve çocuklarda hiperaktiviteye neden olabilir.
|
E211*
|
Sodyum benzoat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Süt ve et ürünleri, çeşniler, fırınlı mamuller ve şekerlemelerde, ağız yoluyla alınan bir çok ilaçta kullanılır; kurdeşene neden olduğu ve astımı ağırlaştırabilir.
|
E212*
|
Potasyum benzoat
|
Bakınız: 211
|
E213*
|
Calsiyum benzoat
|
Bakınız: 212
|
E214*
|
Etil p-hidroksibenzoat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E215*
|
Sodyum etil p-hidroksibenzoat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E216*
|
Propil p-hidroksibenzoat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
|
E217*
|
Sodyum propil p-hidroksibenzoat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E218*
|
Metil p-hidroksibenzoat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
|
E219*
|
Sodyum metil p-hidroksibenzoat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E220
|
Sulfur dioksit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Kömür katranından elde edilir. Tüm sülfürlü ilaçlar zehirlidir ve kullanımı sınırlandırılmıştır (Amerika’da, FDA¹ çiğ meyve ve sebzelerde kullanımını yasaklamıştır); astım nöbetlerini azdırdığı ve böbrek fonksiyonları zayıflamış olanlarda metabolizmayı zorladığı, ‘B1 vitamini’ni yok ettiği bilinmektedir; içecekler, kurutulmuş meyveler, meyve suyu, sirke ve patates ürünlerinde kullanılır.
|
E221
|
Sodyum sulfit
|
Bakınız: 220
|
E222
|
Sodyum hidrojen sulfit
|
Bakınız: 220
|
E223
|
Sodyum metabisulfit
|
Bakınız: 220
|
E224
|
Potasyum metabisulfit
|
Bakınız: 220
|
E225
|
Potasyum sulfit
|
Bakınız: 220
|
E226
|
Kalsiyum sulfit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E227
|
Kalsiyum hidrojen sulfit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E228
|
Potasyum bi sulfit
|
Bakınız: 220
|
E230*
|
Bifenil, Difenil
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E231*
|
2-Hidroksi bi fenol
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E232*
|
Sodyum ortofenil fenol
|
Bakınız: 231
|
E233*
|
Tiabendazol
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E234*
|
Nisin
|
Koruyucu olarak kullanılır.
|
E235
|
Natamisin
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bulantı, kusma, ishal ve cilt kaşıntısına neden olur; et ve peynir ürünlerinde kullanılır.
|
E236
|
Formik asit
|
Koruyucu olarak kullan. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E237
|
Sodyum format
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E238
|
Kalsiyum format
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E239
|
Hexamin
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
|
E242
|
Dimetil dikarbonat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Meyve sularına ilave edilen ve içindeki mikroplar ile mücadele eden bir antimikrobiyel, FDA¹nın veritabanında gıda ile ilişkisi kabul edilen bir madde olarak listelenmiştir
|
E249*
|
Potasyum nitrit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Et ürünlerinde kullanılır. Nitritler nefes daralması, baş dönmesi ve baş ağrısı ile sonuçlanabilecek rahatsızlıklara sebep olduğu gibi potansiyel kanserojendir; bebek ve küçük çocukların gıdalarında kullanılması kesinlikle yasaktır.
|
E250*
|
Sodyum nitrit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Hiperaktiviteye ve diğer yan etkilere neden olabilir, potansiyel kanserojendir, bir çok ülkede sınırlandırılmıştır, HACSG² sakınılmasını öneriyor
|
E251*
|
Sodyum nitrat
|
Bakınız: 250
|
E252*
|
Potasyum nitrat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Hayvan artıklarından veya bitkilerdenelde edilir. Gübre üretiminde ve etin korunmasında kullanılır; hiperaktiviteye ve diğer yan etkilere sebep olabilir, potansiyel kanserojendir, bir çok ülkede sınırlandırılmıştır (Bakınız: 249)
|
E260
|
Asetik asit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Sirkenin ana maddesidir; ağaç liflerinden sentetik olarak üretilir; turşu ve soslarda kullanılır
|
E261
|
Potasyum asetat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Böbrek fonksiyonları zayıf insanlar sakınmalıdır; sos ve turşularda kullanılır.
|
E262
|
Sodyum asetat, Sodyum diasetat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Asitliği düzenleyicidir; bilinen yan etkisi yok
|
E263
|
Kalsiyum asetat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Asitliği düzenleyicidir.
|
E264
|
Amonyum asetat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Bulantı ve kusmaya neden olabilir
|
E270*
|
Laktik asit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Asitliği düzenleyicidir; bebeklerin sindirimi zordur; tatlılar, salata sosu, bebe maması ve şekerlemelerde kullanılır
|
E280
|
Propiyonik asit
|
Koruyucu olarak kullanılır. Migren ağrılarına sebep olabilir; doğal olarak mayalanmış gıdalarda, insan teri ve geviş getirenlerin sindirim organlarında bulunur, ayrıca suni olarak etilen, karbon monoksit, propiyonaldehit, doğal gaz, mayalanmış kağıt hamuru veya çürümüş lif bakterisinden elde edilir; yaygın olarak ekmek ve un mamullerinde kullanılır
|
E281
|
Sodyum propiyonat
|
Koruyucu olarak kullanılır. Migren ağrılarına sebep olabilir; unlu mamullerde kullanılır.
|
E282
|
Kalsiyum propiyonat
|
Bakınız: 281
|
E283
|
Potasyum propiyonat
|
Bakınız: 281
|
E290
|
Karbon dioksit
|
Koruyucu olarak kullanılır.
|
E296
|
Malik asit
|
Koruyucu olarak kullanılır. doğal (meyvelerden) veya sentetik yoldan elde edilir; bebekler ve küçük çocuklar sakınmalıdır
|
E297
|
Fumarik asit
|
Koruyucu ve anti oksidan olarak kullanılır. Keklerde kullanılır
|
|
Sucuk Hakkında Her Şey
Fermente Sucuk Ne Demektir?
Kelime anlamı olarak olgunlaştır denmektedir.Sucuk üzerinde yola çıkacaksak orjinal,doğal Türk usulü sucuğun yapılış halidir.Kıyma haline getirilen sucuklar içine baharat,aroma vericiler eklendikten sonra hayvan bağırsağı veya yapay bir kılıf içerisine konarak belli süre olgunlaştırma işlemidir.Uzun bir süre gereklidir.
Isıl İşlem Görmüş Sucuk Ne Demektir?
İşlem işlem görmüş sucuklarda aynı şekilde etin kıyma haline getirilip aroma verici ve baharatlarla karıştırıldıktan sonra kılıflara konur ve nem miktarı azalınca ısıl işlem görmektedir.
Fermente Sucuk ve ısıl işlem görmüş sucuk arasındaki fark:
Sucukların kılıfa donma esnasına kadar fazla bir fark yoktur.Kılıfa konduktan sonra fermente sucuk işlem işlem görmez kendi kendine bırakılarak kuruması,olgunlaşması sağlanır.Isıl işlem görmüş sucuk uzun süre bekletilmeye gerek kalmaz.Bu yüzden fiyat olarak ucuzdur.
Peki hangi sucuğu tercih etmeliyiz:
Ülkemizde bir üniversitenin yaptığı fermente sucuk ile ısıl işlem görmüş sucuğun kıyaslandığı bir çalışmada aralarında koku, lezzet ve görünüm olarak fark bulunamamış,fiyatı ucuz olması sebebiyle ısıl işlem görmüş sucuk daha çok tercih edilmektedir.
Yapılan bilimsel çalışmalar bir sonuç ortaya çıkarmasa da 30 günlük bir olgunlaştırma işlemini 3-5 güne yapılması fiyat olarak neden fermente ürün pahalı olduğunu ortaya koymaktadır.Yapılan araştırmalar ne gösterirse göstersin,lezzet olarak bir fark yok denmektedir.Bunun sebebi şirketlerin baskısından kaynaklandığını düşünüyorum.Zira özellikle Kayseri’ye gidip orjinal fermente sucuk tadına bakıldığı anda ısıl işlem görmüş sucuk tüketmeyeceğiniz kanaatindeyim.Yine de bu karara kendiniz varmanız düşüncesindeyim.
Sucukta Nitrit ve Nitrat neden katılır? Sucuğa etkisi nelerdir?
Sucukta gerekli tat ve aromayı korumak amaçlı,renginin daha kırmızı olması ve en önemlisi Clostridium botulinum adlı bakterinin çoğalmaması için sucuklarda katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.Vücuda olumsuz etkileri olan nitrit,nitrat kimyasalı oksijen taşıyan hemoglobini yapısını bozarak toksit bir etki yaratır ve kan dolaşımını bozmaktadır.Nitrit,nitrat aşırı alımı durumunda ise ölümle sonuçlanabilmektedir.
Burada önemli olan nokta nitrit ve nitratın ne kadar kullanıldığıdır. ısıl işlemi görmüş, kürlenmiş veya kurutulmuş et ürünlerinde kalıntı sodyum nitrit miktarının en çok 50 mg/kg, kalıntı sodyum nitrat miktarının ise en çok 250 mg/kg olabileceği belirtilmiştir.Tabi ki ülkemiz koşullarında ne kadar denetim yapıldığı ortadadır.Ayrıca denetimi yapması gereken gıda mühendisleri değil de zabıtalar yapması durumun rezaletini göstermektedir. Nitrit,nitrat kimyasalı sucuğu çok güzel bir hale getirmektedir.Bazı üreticiler daha da güzel olması için bunu bolca eklemektedir.Bu durumda zehirli toksit etkileri de bizlere kadar ulaşmış olur.Bu konuda halkımızın yapacağı pek bir şey olmasa da biz gıda mühendisleri elimizden gelenin fazlasını yapmalıyız.Halkımızın bizlere destek göstermeleri yeterli olacaktır.
Sucuk alırken dikkat edilmesi gerekenler:
*Fermente veya ısıl işlem sucuktan hangisini alacağımıza karar vermeli marketlerde ona göre stantlardan almalıyız.
*Fermente veya ısıl işlem sucuk hangisiyle mutlaka üzerinde belirtilmelidir.
*Ürün üzerinde orjinal etiketi bulunmak zorundadır.Bazı marketler kendi logolarını yapıştırarak bunu kapatabilirler.Kesinlikle bu onuda market çalışanlarını uyarmalısınız.
*Fermente veya ısıl işlem sucuklarda paket üzerinde kasap sucuk,mangal sucuk gibi ibareler sizleri kandırmasın.Hiçbir anlam ifade etmezler.Siz ısıl işlem veya fermente sucuk yazısından başka yazı önemsizdir.
*Kesinlikle alınan sucuklar nemli bir görüntü varsa alınmamalıdır.
*Fermente sucukta et proteini en az % 16, yağ oranı en çok %40, nem oranı en çok %50,ph değeri en çok 5,4 olmaktadır.Bu değer üstü veya altında ürünü kesinlikle almayınız ve şikayet edebilirsiniz.
*Isıl işlem görmüş sucukta et proteini en az %14,yağ miktarı en çok %40,nem oranı en çok %50,ph en çok 5,6 olmalıdır.
*Sucuk ürünlerinde nişasta kullanılmamalıdır.İçindekiler kısmında nişasta varsa ürünü almayınız.
Özet olarak, hangi sucuk alacağımıza karar vermeli,o sucuğun kurallarına göre özelliklerine bakmalıyız.Tercih yaparken güvenilir markalardan alışveriş yapılmalıdır.Zira 5 lirada 50 liraya da sucuk bulunabilmektedir.Kalite farkını kendiniz görebilirsiniz.
Kaynak https://gidabilinci.com/fermente-ve-isil-islem-gormus-sucuk-ne-demektir
Buğday Salatası
Malzemeler
- 1 su bardağı buğday
- 1 adet kırmızı biber
- Yarım demet maydanoz
- Yarım demet dereotu
- 1 adet havuç
- 2 adet teze soğan
- Marul yaprağı (2-3 adet)
- Mor lahana
- Yarım limon suyu
- Tuz
- Zeytinyağı
Yapılışı
Bir gece öncesinden ıslattığınız buğday yumuşayana kadar haşlayın ve süzün. Kabımıza 1 gece önceden ıslatıp haşladığımız 1 su bardağı buğdayı, 1 adet küçük küçük doğranmış kırmızı biber,maydanoz, dereotu, 3 yaprak marul, 2 adet taze soğan, mor lahana ve 1 adet rendelenmiş havucumuzu ilave edip iyice karıştıralım. Ayrı bir kapta sosu için; yarım limon suyu, tuz ve 3 yemek kaşığı zeytinyağını alıp karıştıralım. Daha sonra sosumuzu salatamıza ilave edip harmanlayalım. Salatamız hazır. Afiyet olsun.
Kaynak: http://www.nefisyemektarifleri.com/bugday-salatasi-tarifi/
Kaynak: http://www.nefisyemektarifleri.com/bugday-salatasi-tarifi/
Zencefilli Kurabiye (Şekersiz, Glutensiz)
Malzemeler:
1çb çiğ badem
1 çb ceviz
4 adet hurma
3 yk glutensiz un
1 adet yumurta
1 yk bal
1 tk tarçın
1 çk zencefil (biraz daha fazla ekleyebilirsiniz)
Yapılışı:
Badem ve cevizleri yarım saat ılık suda bir kasede bekletin. Hurmaları da ayrı bir kapta ılık suda bekletin.
Sonra badem, ceviz ve hurmaları mutfak robotundan geçirin, homojen bir karışım sağlayın. Bu karışımı bir kaba alıp yumurta, bal, tarçın, zencefil ve unu ekleyerek karıştırın. Buzdolabında hamuru yaklaşık 30 dk. bekletin.
Hamura istediğiniz şekli vererek kurabiyelerinizi hazırlayın. 170 C'de 20 dk pisirin.
Kaynak ve original tarif :kurumsalevhanimi.com
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)